BookTrip: 8 ιστορικές μελέτες για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή
- Αντώνης Απέργης - 12 Μαΐου 2022
Patrick Leigh Fermor, Η απαγωγή του Στρατηγού Κράιπε (Εκδ. Μεταίχμιο)
Ο περιηγητής, λόγιος, φιλέλληνας και ήρωας πολέμου Πάτρικ Λη Φέρμορ ανέλαβε την υποχρέωση το 1966 να γράψει ένα μικρό άρθρο για την περίφημη απαγωγή του γερμανού στρατηγού Χάινριχ Κράιπε, στην οποία πρωταγωνίστησε, στην κατεχόμενη Κρήτη το 1944. Παρέδωσε τελικά 36.000 λέξεις προξενώντας απελπισία στον επιμελητή του. Στο ανά χείρας βιβλίο περιλαμβάνεται το πλήρες κείμενο εκείνης της αφήγησης, που εκδόθηκε πρώτη φορά το 2014, μετά τον θάνατό του, υπενθυμίζοντάς μας πώς μια μικρή ομάδα βρετανών δολιοφθορέων σε συνεργασία με μερικούς αφοσιωμένους κρητικούς αντάρτες έφεραν εις πέρας έναν αντιστασιακό άθλο.
H αφήγηση του Φέρμορ πλαισιώνεται από πρόλογο του Ρόντρικ Μπέιλι, βρετανού ιστορικού με ειδίκευση στον ανταρτοπόλεμο, τις πολεμικές αναφορές που έστελνε ο Φέρμορ από την Κρήτη, καθώς και έναν σύγχρονο οδηγό της διαδρομής της απαγωγής τον οποίο έγραψαν οι Κρις και Πίτερ Γουάιτ, ύστερα από επιτόπια έρευνα στην Κρήτη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Μαρίνα Πετράκη, Ο Άγνωστος Πόλεμος. Η Ελληνιστική Πολεμική Προσπάθεια στα Μετόπισθεν (Εκδ. Πατάκη)
Το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940 πάνω στα βουνά της Ηπείρου άρχισε να γράφεται η πιο λαμπρή και ένδοξη σελίδα της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Τα στρατευμένα παιδιά της Ελλάδας πολεμούσαν με αυταπάρνηση και αίμα σε έναν "υπέρ πάντων" αγώνα. Η ιστορία γραφόταν όμως και στα μετόπισθεν, όπου το ίδιο πρωινό η αδρανής μέχρι τότε στρατιά των αμάχων συντονίζεται στον παλμό της πρώτης γραμμής αναπληρώνοντας τα κενά και τις παραλείψεις της κρατικής μηχανής.
Η πολεμική ατμόσφαιρα δημιουργεί μια πρωτοφανή άμιλλα που παρακινεί και συνεπαίρνει, μετατρέποντας όλη την ελληνική επικράτεια σε ένα μεγάλο "εργαστήρι" ηρώων μαχητών. Όλοι οι φορείς, οι οργανισμοί, η εκκλησία ρίχνονται ενωμένοι στον πόλεμο του εσωτερικού μετώπου καθώς ενεργοποιούνται άμεσα οι μηχανισμοί πολιτικής επιστράτευσης που αφορούν την οργάνωση, την κινητοποίηση και την ασφάλεια των μετόπισθεν.
Η καθολική συμμετοχή, οι πανηγυρισμοί στους δρόμους, οι συναγερμοί, οι βομβαρδισμοί, οι απαγορεύσεις, ο φόβος της Πέμπτης Φάλαγγας, οι έρανοι, οι τραυματίες και οι παγόπληκτοι, όλα συνθέτουν την εικόνα του "Άγνωστου Πολέμου" των μετόπισθεν. Η Φανέλα του Στρατιώτου, οι συγκινητικές προσφορές του λαού, των διανοουμένων και της εκκλησίας, η μεγάλη προσφορά του ΕΕΣ και η αυτοθυσία της γυναίκας της Πίνδου, οι γέροι, οι γυναίκες και τα παιδιά συγκροτούν μια τεράστια εμπόλεμη δύναμη αμάχων πολεμιστών, χωρίς την οποία ίσως να μην είχε γραφτεί ποτέ η εποποιία του 1940. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Τζάϊλς Μίτλον, D-Day, Απόβαση στη Νορμανδία (Εκδ. Μίνωας)
Λίγο μετά τα μεσάνυχτα το BBC διακόπτει το πρόγραμμά του και μεταδίδει τους στίχους από ένα ποίημα του Πολ Βερλέν: «Οι μακροί στεναγμοί των βιολιών του φθινοπώρου λαβώνουν την καρδιά μου μ' έναν λήθαργο μονότονο». Η «ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ» έχει αρχίσει.
Έχουν μεσολαβήσει σχεδόν 75 χρόνια από την απόβαση στη Νορμανδία, ή D-Day όπως έμεινε στην ιστορία, τη μεγαλύτερη θαλάσσια στρατιωτική απόβαση. Το αποτέλεσμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κρινόταν εκείνο το ψυχρό πρωινό της 6ης Ιουνίου του 1944. Εφόσον οι δυνάμεις των Συμμάχων κατόρθωναν να σχηματίσουν προγεφύρωμα στη βόρεια Γαλλία, ο δρόμος προς τη νίκη θα ήταν ανοιχτός και η ναζιστική Γερμανία θα δεχόταν ένα σοβαρό πλήγμα.
Μια επική μάχη ακολούθησε: 23.400 αλεξιπτωτιστές, 5.300 τόνοι βόμβες, 20.000 τεθωρακισμένα οχήματα, 7.000 πλοία, 156.000 άντρες.
Στο νέο ιστορικό έργο του Τζάιλς Μίλτον περιγράφονται από όλες τις πλευρές όσα συνέβησαν εκείνη την ημέρα μέσα από ιστορίες των επιζώντων: του έφηβου Αμερικανού κληρωτού, του επίλεκτου Γερμανού αμυνόμενου, του Γάλλου αντιστασιακού. Για πρώτη φορά σε βιβλίο οι αυθεντικές αφηγήσεις όσων βρέθηκαν παγιδευμένοι στην πρώτη γραμμή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
John C Carr, Η Ήττα του Μουσολίνι στο Ύψωμα 731 (Εκδ. Ψυχογιός)
Το Ύψωμα 731 ήταν το σκηνικό μιας από τις αγριότερες μάχες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου στην Αλβανία, την οποία παρακολούθησε διά ζώσης και ο ίδιος ο Μουσολίνι. Στις 9 Μαρτίου 1941 οι Ιταλοί εξαπέλυσαν την ανοιξιάτικη επίθεσή τους, με σκοπό να βάλουν τέλος στις επί τέσσερις μήνες ταπεινωτικές υποχωρήσεις του στρατού τους. Στόχος ήταν δύο παράλληλες πεδιάδες όπου έστεκε το Ύψωμα 731, το οποίο και έπρεπε να καταλάβουν από τους Έλληνες πάση θυσία.
Το VIII ιταλικό Σώμα Στρατού, μέρος της 11ης Στρατιάς του Τζελόζο, είχε την αποστολή να καταλάβει το ύψωμα, ανοίγοντας την επίθεση με την 38η Μεραρχία Πεζικού «Πούλιε». Απέναντί τους βρισκόταν η Ελληνική 1η Μεραρχία του Β΄ Σώματος Στρατού, με την 4η και 6η Μεραρχία στα πλάγια.
Επί δεκαεπτά ημέρες, ύστερα από σφοδρό φραγμό πυρός του πυροβολικού, αποτέλεσμα του οποίου ήταν να μειωθεί το ύψος του λόφου κατά έξι μέτρα, οι Ιταλοί ρίχτηκαν με γενναιότητα στους Έλληνες στρατιώτες, οι οποίοι τους αναχαίτισαν προκαλώντας τους τρομακτικές απώλειες. Δόθηκαν μάχες σώμα με σώμα με ξιφολόγχες και οι Έλληνες κατάφεραν να κρατήσουν τις θέσεις τους.
Ο Μουσολίνι ήθελε τη νίκη για να εντυπωσιάσει τον Φύρερ. Αντ' αυτού η αιματηρή πανωλεθρία του Υψώματος 731 έπαιξε τον ρόλο της στην απόφαση του Χίτλερ να αναβάλει την εισβολή στη Ρωσία κατά τέσσερις εβδομάδες τουλάχιστον, καθυστέρηση που, μαζί με άλλους παράγοντες, συνέβαλε ώστε να του στοιχίσει τελικά την έκβαση του πολέμου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Antony Beevor, Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος (Εκδ. Γκοβόστης)
Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1939 και έληξε έξι χρόνια αργότερα, με τη σοβιετική εισβολή στη Βόρειο Κίνα. Αυτή η τραγωδία -η μεγαλύτερη στην ιστορία της ανθρωπότητας με την τραγικά παγκόσμια εμβέλειά της- επηρέασε τις επόμενες γενιές και τις αντιλήψεις τους περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη.
Ως γνωστόν η ανθρώπινη επιλογή αποτελεί τη βάση κάθε δράματος, και δεν υπήρξε άλλη συγκυρία στην ιστορία της ανθρωπότητας κατά την οποία τόσο οι ηγέτες όσο και οι απλοί άνθρωποι να βρέθηκαν αντιμέτωποι με τέτοια μεγάλα διλήμματα και οριακές καταστάσεις προσωπικής και μαζικής τραγωδίας, ιδεολογικής υποκρισίας, αδιανόητου σαδισμού και απροσδόκητης καλοσύνης συνάμα.
Ο Antony Beevor δεν παραλείπει να εστιάσει στη μοίρα των καθημερινών ανθρώπων, στις ζωές τους που συνθλίφθηκαν ανάμεσα στις τιτάνιες δυνάμεις, οι οποίες απελευθερώθηκαν με αυτόν τον τρομερό πόλεμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Σπύρος Κουζινόπουλος, Σελίδες Κατοχής (Εκδ. Ianos)
9 Απριλίου 1941. Τα γερμανικά στρατεύματα εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη. Τα επόμενα τριάμισι χρόνια η υπόδουλη Μακεδονία θα γνωρίσει το μεσαίωνα της Κατοχής την πείνα, τα μπλόκα, τις εκτελέσεις, τις διώξεις, τις κακουχίες, τα βασανιστήρια, το θάνατο. Ο συγγραφέας, ύστερα από πολυετή έρευνα, αξιοποιώντας ένα μεγάλο πλούτο αρχειακού υλικού, μαρτυριών και ανέκδοτων στοιχείων, παρουσιάζει νέες, άγνωστες στο ευρύ κοινό σελίδες της ιστορίας της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη και στη Βόρεια Ελλάδα.
Η είσοδος των ναζιστικών δυνάμεων στην πόλη, τα επιταγμένα από τους Γερμανούς κτίρια, οι τόποι βασανιστηρίων και εκτελέσεων, οι αντιστασιακές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη, τα ηρωικά σαμποτάζ στις εγκαταστάσεις των κατοχικών δυνάμεων, τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια εορτασμού των εθνικών επετείων και οι διαδηλώσεις κατά της πολιτικής επιστράτευσης και της καθόδου των Βουλγάρων στη Μακεδονία, είναι μερικά από τα θέματα που φωτίζονται από την έρευνα.
Επίσης, βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας στοιχεία για κάποιες εκπληκτικές αποδράσεις από τα νύχια των κατακτητών, ενώ στο τελευταίο κεφάλαιο πρωταγωνιστεί ο μεγάλος Βασίλης Τσιτσάνης, που τον καιρό της Κατοχής συνθέτει στη Θεσσαλονίκη τα μεγάλα του αριστουργήματα αλλά και δύο ελάχιστα γνωστά τραγούδια προς τιμήν της Εθνικής Αντίστασης, τα οποία "θάφτηκαν" μεταπολεμικά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Αρ.Χ. Κωστόπουλος, Βικτώρια Κωστοπούλου-Κωτουλοπούλου, Το Έπος του 1940-41. Ιστορικό Ανθολόγιο (Εκδ. Μαλλιάρης)
Το βιβλίο "Το έπος του 1940-41" περιέχει σημαντικά, αλλά και απλά ιστορικά γεγονότα, σελίδες από βιβλία Ιστορίας και ελεύθερα λογοτεχνικά κείμενα με ιστορικό περιεχόμενο, ιστορικές διηγήσεις και περιγραφές από αυτόπτες μάρτυρες, ιστορικά ανέκδοτα, ποιήματα και τραγούδια που υμνούν γεγονότα και πρόσωπα ηρωικά, αφηγήσεις, απομνημονεύματα, λόγους και κείμενα ιστορικών προσώπων, πολεμικά ανακοινωθέντα, διαγγέλματα, βιογραφίες, σκηνές από την καθημερινή ζωή κ.ά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Ian Kershaw, Μοιραίες Επιλογές. Δέκα Αποφάσεις που Άλλαξαν τον Κόσμο 1940-1941 (Εκδ. Πατάκης)
Στο συναρπαστικό αυτό βιβλίο ο Ian Kershaw αφηγείται πώς ελήφθησαν δέκα αποφάσεις, κρίσιμες για την έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου αλλά και με ευρύτερες συνέπειες για τον μεταπολεμικό κόσμο, ανάμεσα στον Μάιο του 1940, όταν η Βρετανία επέλεξε να πολεμήσει αντί να παραδοθεί, και στο φθινόπωρο του 1941, όταν ο Χίτλερ έλαβε την απόφαση να εξολοθρεύσει τους Εβραίους.
Στο Λονδίνο, στο Τόκιο, στη Ρώμη, στο Βερολίνο και στην Ουάσιγκτον μια σειρά από πολιτικούς και στρατηγούς, συχνά με ελλιπή πληροφόρηση και αντιμέτωποι με τεράστιες δυσκολίες σε οικονομικό, λογιστικό και στρατιωτικό επίπεδο, έπρεπε να αποφασίσουν πώς θα αξιοποιούσαν ή θα επιχειρούσαν να αναχαιτίσουν τη συνεχώς διογκούμενη κρίση. Αυτές οι αποφάσεις όντως άλλαξαν τον κόσμο.
Το βιβλίο προσφέρει στον αναγνώστη μια ρεαλιστική εικόνα των περιορισμών που είχαν να αντιμετωπίσουν αυτοί οι ηγέτες, αλλά και του ρόλου της προσωπικότητας: ο Τσώρτσιλ συνεχίζει τον αγώνα παρά την καταστροφή στη Γαλλία, ο Χίτλερ διατάζει εισβολή στην ΕΣΣΔ παρά την αποτυχία της Γερμανίας να νικήσει τους Βρετανούς, ο Στάλιν εμπιστεύεται τον Χίτλερ και αφήνει τη χώρα του ανυπεράσπιστη, οι Ιάπωνες στρατηγοί αποφασίζουν να πλήξουν τις ΗΠΑ παρά τις ενδείξεις ότι θα οδηγούνταν σε ήττα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
