Η μέρα που γεννήθηκε ο θρύλος του περάσματος Ντιάτλοφ

Ήταν 23 Ιανουαρίου του 1959, όταν δέκα πεζοπόροι ξεκίνησαν για ένα χειμερινό οδοιπορικό στα Ουράλια Όρη, με μόνο έναν από αυτούς να γυρνά πίσω ζωντανός.

Όλα ξεκίνησαν λίγες μέρες μετά την είσοδο του νέου έτους, όταν η δεκαμελής ομάδα, της οποίας ηγείτο ο Ιγκόρ Αλεξέιγιεβιτς Ντιάτλοφ, ένας 23χρονος φοιτητής ραδιομηχανικής στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο Ουράλ, έφτασε στο Ίβντελ κι από ‘κει στο Βιζχάι, τον τελευταίο κατοικημένο οικισμό, ενώ δυο ημέρες αργότερα ολοκλήρωσε την πορεία της προς το Οτόρτεν. Ωστόσο, στις 28 Ιανουαρίου, ένα από τα μέλη της ομάδας, ο Γιούρι Γιουντίν, παρουσίασε οξείς πόνους σε γόνατο και αρθρώσεις, με αποτέλεσμα να γυρίσει πίσω, αφήνοντας τους άλλους εννιά πίσω.

Για δυο εβδομάδες, ο αθλητικός όμιλος δεν είχε νέα από την ομάδα των έμπειρων ορειβατών, αναγκάζοντας τους συγγενείς των αγνοουμένων να απαιτήσουν μια επιχείρηση διάσωσης στις 20 Φεβρουαρίου, με τις πρώτες ομάδες να αποτελούνται από εθελοντές φοιτητές και καθηγητές, ενώ τις επόμενες ημέρες ενεπλάκησαν και δυνάμεις του στρατού, αεροπλάνα και ελικόπτερα.

Λίγες ημέρες αργότερα, οι ερευνητές εντόπισαν την εγκαταλελειμμένη σκηνή της ομάδας στο Κόλατ Σιάκλ, που ήταν σκισμένη και άδεια από όλα τα υπάρχοντα και τα παπούτσια της ομάδας, αλλά και κομμένη από μέσα. Παράλληλα, εννιά ζευγάρια ιχνών ανθρώπων που φορούσαν μόνο κάλτσες (!) εντοπίστηκαν προς την άκρη ενός κοντινού δάσους απέναντι από το πέρασμα, και ένα ίχνος ατόμου που είτε φορούσε ένα μόνο παπούτσι ή ήταν ξυπόλητο.

Στην άκρη του δάσους, οι ερευνητές εντόπισαν τις πέντε πρώτες σορούς, εκ των οποίων οι δυο έφεραν μόνο εσώρουχα και οι άλλες τρεις υποδήλωναν ότι οι πεζοπόροι προσπαθούσαν να επιστρέψουν στη σκηνή. 

Η έρευνα για τους υπόλοιπους τέσσερις πεζοπόρους διήρκεσε περισσότερο από δύο μήνες, ώσπου, στις 4 Μαΐου κάτω από τέσσερα μέτρα χιόνι σε μια χαράδρα 75 μέτρων, εντοπίστηκαν οι τελευταίοι τέσσερις αγνοούμενοι μερικώς ντυμένοι, φέροντας σημάδια ότι ήταν οι πρώτοι θάνατοι της μυστηριώδους αυτής υπόθεσης.

Τα παράδοξα ευρήματα ήταν φυσικό να εκκινήσουν μια πρώτη ιατροδικαστική έρευνα, η οποία υποστήριζε ότι οι πρώτοι σοροί δεν έφεραν κανέναν τραυματισμό, γι’ αυτό και πιθανότερη αιτία θανάτου ήταν η υποθερμία. Ωστόσο, τα πτώματα που βρέθηκαν τον Μάιο ανέτρεψαν το αφήγημα της υποθερμίας, καθώς οι τρεις εξ αυτών είχαν θανατηφόρα τραύματα, βλάβες στο κρανίο και θωρακικά κατάγματα.

Σαν πρώτη θανατηφόρα αιτία, οι αρμόδιες Αρχές προέκριναν επίθεση από τους αυτόχθονες Μάνσι, επειδή οι σκιέρ καταπάτησαν τη γη τους, αλλά η έρευνα έδειξε ότι η φύση του θανάτου τους δεν υποστηρίζει αυτή την υπόθεση, δεδομένου ότι στην περιοχή υπήρχαν μόνο τα ίχνη των Ρώσων πεζοπόρων και δεν εντοπίστηκαν σημάδια σωματικής πάλης.

Η αδυναμία των Αρχών να καταλήξουν σε συμπέρασμα, πλην όμως ότι τα μέλη της ομάδας πέθαναν από μια ισχυρή φυσική δύναμη, έστειλαν την έρευνα στο αρχείο, με φωτοτυπίες της υπόθεσης – και μόνο ορισμένα κομμάτια - να δίνονται στη δημοσιότητα τη δεκαετία του 1990.

Αυτή ακριβώς η μυστικοπάθεια γέννησε διάφορες θεωρίες – και πολλές συνωμοσίες – με την εικασία της χιονοστιβάδας να αμφισβητείται έντονα, καθώς δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι υπήρξε ολίσθηση κάποιας μεγάλης μάζας χιονιού, ενώ ακόμη κι αν είχε συμβεί κάτι τέτοιο, λόγω της κλίσης του εδάφους, θα είχε παρακαμφθεί η σκηνή.

Κατά καιρούς υπήρξαν επίσης εικασίες για στρατιωτικές δοκιμές, που οδήγησαν σε άμεση συγκάλυψη της υπόθεσης, επιθέσεις από τοπικές φυλές ή άγρια ζώα, παράσυρση από σφοδρούς ανέμους, φονική επέλαση κρυπτοζωολογικών όντων, αλλά και άγριος καυγάς μεταξύ των μελών.

Μέχρι σήμερα, βέβαια, καμιά θεωρία δεν έχει επιβεβαιωθεί, με την υπόθεση θανάτου των πεζοπόρων να περνά στην ιστορία ως άλλο ένα άλυτο μυστήριο.