Θερινά σινεμά: Εκεί που οι βραδιές παίρνουν άρωμα από γιασεμί

• Παναγιώτα Απέργη - 18 Ιουνίου 2022

Η αρχή του θεσμού αυτού για τα ελληνικά δεδομένα ήρθε το καλοκαίρι του 1900, όταν έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα θερινά σινεμά στην πλατεία Συντάγματος. Η νέα αυτή μόδα της εποχής καθιερώθηκε μέσα από τους πλανόδιους, οι οποίοι περιόδευαν στην επαρχία με ένα μεγάλο πανί, κάνοντας υπαίθριες προβολές. Μια ταράτσα, μια ασβεστωμένη αυλή, λίγο χαλίκι, μερικές καρέκλες και μια μηχανή προβολής αρκούσαν για το αυτοσχέδιο καλοκαιρινό σινεμά.

Αρχικά οι θεατές δεν πλήρωναν εισιτήριο, αλλά έπρεπε να αγοράσουν κάτι από το αναψυκτήριο που στηνόταν παράλληλα.

Στη Θεσσαλονίκη, τα θερινά σινεμά άρχισαν να αποτελούν μέρος της νυχτερινής ζωής της πόλης. Ο «Κήπος», ένα από τα πιο διάσημα και κοσμοπολίτικα κέντρα διασκέδασης στη ζωή της Θεσσαλονίκης, δέσποζε για πενήντα χρόνια στη ζωή της πόλης, περιλαμβάνοντας εκτός από κινηματογράφο, όπου γίνονταν και θεατρικές παραστάσεις, καφενείο και εστιατόριο. Μάλιστα, οι πέντε θερινοί κινηματογράφοι της πλατείας Αριστοτέλους, γύρω από τους οποίους εξελίσσονταν όλα αποτελώντας ένα μοναδικό φαινόμενο στα παγκόσμια κινηματογραφικά χρονικά, χάρισαν στην περιοχή την επωνυμία το «Μπροντγουέι της Θεσσαλονίκης».

Ένα πρωτότυπο θερινό σινεμά ήταν το «Κουρσάλ», ο μοναδικός στον κόσμο κινηματογράφος που λειτούργησε πάνω σε ένα ιστιοφόρο στην παραλία της Θεσσαλονίκης την περίοδο του μεσοπολέμου. Ο κινηματογράφος ήταν πλωτός, υπαίθριος, και εκτός από κινηματογραφικές προβολές πρόσφερε και φαγητό.

Εκτός από τη Θεσσαλονίκη, στις περισσότερες περιοχές της χώρας υπήρχαν πολλοί θερινοί κινηματογράφοι που αποτελούσαν το κύριο και το πιο οικονομικό πεδίο «εξόδου» οικογενειών, ζευγαριών και μοναχικών ανθρώπων. Οι ταινίες που προβάλλονταν ήταν επαναλήψεις από τη χειμερινή σεζόν ή κάποιο ξένο κλασικό έργο της παγκόσμιας ταινιοθήκης ή ακόμη και ταινίες της ασπρόμαυρης «χρυσής εποχής» του ελληνικού κινηματογράφου.

Ο τυπικός θερινός κινηματογράφος ήταν ένας πραγματικός κήπος με λουλούδια, παρτέρια, παγωμένες γρανίτες, σάντουιτς, δροσερά αναψυκτικά, παγωτά και πασατέμπο. Ειδικά στον αστικό ιστό, αυτοί οι κήποι και οι ανοιχτές ταράτσες με συνοδεία μιας χαλαρής προβολής κι ενός δροσερού αναψυκτικού υπήρξαν ανέκαθεν μια αναγκαία απόδραση τα ζεστά καλοκαιρινά βράδια.

Η ιεροτελεστία του θερινού σινεμά άντεξε στις προκλήσεις των καιρών, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί σημαντικά ο αριθμός τους. Οι ξεχωριστοί αυτοί ανοιχτοί κινηματογράφοι εξακολουθούν να είναι από τις καλύτερες επιλογές για ψυχαγωγία, προσφέροντας μαγικά καλοκαιρινά βράδια.

Τα θερινά σινεμά θα εξακολουθούν να μας ταξιδεύουν στις χώρες της νοσταλγίας και του ονείρου, χαρίζοντάς μας μοναδικές βραδιές υπό το φως των αστεριών. Όσοι δεν έχουν ζήσει τη μοναδική αυτή εμπειρία ήρθε η ώρα!

Όπως τραγούδησε και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης:

«Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι
μες τα θερινά τα σινεμά
νύχτες που περνούν
που δε θα ξαναρθούν
μ' αγιόκλημα και γιασεμιά»