Κάρολος Ντίκενς: «Να έχεις μια καρδιά που ποτέ δεν σκληραίνει, έναν χαρακτήρα που ποτέ δεν κουράζει, ένα άγγιγμα που ποτέ δεν πονά»

• Αντώνης Απέργης - 27 Ιουνίου 2023

Ο Κάρολος Ντίκενς γεννήθηκε στο Πόρτσμουθ της Αγγλίας, στις 8 Φεβρουαρίου 1812, και ήταν το δεύτερο από τα οχτώ παιδιά μιας πολυμελούς οικογένειας, που μετά από δέκα χρόνια μετακόμισε στο Λονδίνο, βλέποντας τα οικονομικά της να κατασπαταλώνται εξ αιτίας της άσωτης ζωής του πατέρα τους.

Όταν ο πατέρας, Τζον Ντίκενς, οδηγήθηκε στη φυλακή λόγω χρεών, ο νεαρός τότε Τσαρλς αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο και να εργαστεί σε ένα εργοστάσιο βερνικιών και, αργότερα, ως γραφιάς σε ένα δικηγορικό γραφείο, όπου έμαθε τα «στραβά» του Αγγλικού Νόμου, τα οποία πολέμησε μετέπειτα μέσα από τα μυθιστορήματά του.

Παράλληλα, έχοντας γνώσεις στενογραφίας, άρχισε να εργάζεται σαν πρακτικογράφος στη Βουλή, σε εφημερίδες, αλλά και να γράφει τα πρώτα του έργα, τα οποία κυκλοφόρησαν τμηματικά σε περιοδικά και εφημερίδες, καθιερώνοντας μ’ αυτόν τον αυτό τον τρόπο την κυκλοφορία των μυθιστορημάτων της βικτοριανής εποχής σε συνέχειες.

Αργότερα, τα « Σκίτσα του Μποζ», όπως έγιναν γνωστά, κυκλοφόρησαν σε δύο τόμους και γνώρισαν μεγάλη επιτυχία.

Η πρώτη μεγάλη λογοτεχνική επιτυχία του Ντίκενς ήταν το μυθιστόρημα «Όλιβερ Τουίστ», έργο που τον έκανε ευρύτερα γνωστό. Στο μυθιστόρημα, περιγράφεται με ρεαλισμό η δύσκολη ζωή των φτωχών ανθρώπων, ενώ εστιάζει στην πείνα, τη μιζέρια και την παιδική εκμετάλλευση που επέφερε η Βιομηχανική Επανάσταση στη χώρα που τη γέννησε.

Μέσα στα επόμενα χρόνια, ακολούθησαν πολλά ακόμα μυθιστορήματα που τον κατέστησαν έναν από τους πιο σπουδαίους συγγραφείς της Βικτωριανής Εποχής, καθώς με την απαράμιλλη πένα του, ο Ντίκενς περιέγραφε με ιδιαίτερη γλαφυρότητα τη θλιβερή καθημερινότητα, όπου κυριαρχούσε η εκμετάλλευση, η εγκληματικότητα και η διαφθορά, ασκώντας δριμύτατη κριτική στους βικτοριανούς θεσμούς.

Οι άθλιες, λοιπόν, συνθήκες της παιδικής του ηλικίας και οι οικονομικές δυσχέρειες τον σημάδεψαν και αποτέλεσαν έμπνευση για τα πιο εμβληματικά μυθιστορήματά, μεταξύ των οποίων και το « Δαβίδ Κόπερφιλντ», το οποίο έχει σαφέστατα αυτοβιογραφική χροιά, καθώς ο κεντρικός ήρωας αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τα δύσκολα παιδικά χρόνια που έζησε και την πολυτάραχη ζωή του.

Το μυθιστόρημα, όμως, που κατάφερε να γίνει best seller μέσα σε λίγες μόλις ημέρες ήταν η «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία», που κυκλοφόρησε στις 19 Δεκεμβρίου του 1843 και ανήμερα των Χριστουγέννων ήταν… sold out! Μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα, είχαν ήδη κυκλοφορήσει και εξαντληθεί άλλες 13 εκδόσεις.

Ο Ντίκενς καταπιάστηκε με το ζήτημα της βίας και της τρυφερότητας, αλλά και του τρόπου με τον οποίο αυτές συμπορεύονται στις «Μεγάλες προσδοκίες», ένα έργο που έχει μεταφερθεί, όπως και τα περισσότερα του σπουδαίου συγγραφέα στον κινηματογράφο, στο θέατρο και την τηλεόραση, ενώ θεωρείται ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα δημιουργήματά του.

Τα πρώτα προβλήματα στην υγεία του συγγραφέα εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1860, με τη σωματική κόπωση των δημό¬σιων αναγνώσεων των βιβλίων του, τις οποίες άρχισε το 1858, να επιταχύνουν την κατάπτωσή του. Δέκα χρόνια αργότερα, στις 9 Ιουνίου 1870, πέθανε μετά από δυο εγκεφαλικά επεισόδια, αφήνοντας ημιτελές «Το μυστήριο του Έντουιν Ντρουν».

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο θάνατός του προκάλεσε λαϊκή συγκίνηση, στη χώρα κηρύχθηκε πένθος και θάφτηκε στη Γωνιά των Ποιη¬των, στο Αββαείο του Ουέστμινστερ, δεδομένου ότι ήδη από τα πρώτα του κιόλας έργα απολάμβανε μια φήμη που θα μπορούσε να συγκριθεί μονάχα με αυτή των σημερινών ροκ σταρ.

Έξι διαμάντια του Κάρολου Ντίκενς

Ιστορία Δύο Πόλεων (1859)

Ένας κόσμος που φλέγεται, χωρισμένος στα δύο, το Παρίσι και το Λονδίνο κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, φέρνει αντιμέτωπους τη Λούσι Μανέτ και τον πατέρα της, δόκτωρα Μανέτ, τον Τσάρλς Ντάρνι και τους επαναστατημένους κατοίκους του Παρισιού, με την επιβλητική μορφή του Σίντνεϊ Κάρτον να μας θυμίζει πως η πίστη σε έναν καλύτερο κόσμο υπάρχει ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές.

Μεγάλες Προσδοκίες (1861)

Ο ορφανός Πιπ, ενώ ζει μια δυστυχισμένη ζωή στο μίζερο χωριό του, δίπλα στους βάλτους του Κεντ, μαζί με την αδελφή του και τον σύζυγό της, βρίσκεται στο Λονδίνο, όπου πίσω από τις μεγάλες προσδοκίες του, προσπαθεί να γίνει ένας τζέντλεμαν. Στο ταξίδι της ενηλικίωσης, ο Πιπ συναντά διάφορους παράξενους ανθρώπους: τον μυστηριώδη δραπέτη Μάγκουιτς, την τρελή μις Χάβισαμ, την όμορφη, αλλά άκαρδη Εστέλλα, τον πανούργο Τζάγκερς, οι οποίοι μπερδεύονται στη ζωή του με αναπάντεχες επιπτώσεις.

Ο Ζοφερός Οίκος (1852-53)

Η ατελείωτη δικαστική διαμάχη των Τζάρνταϊς και Τζάρνταϊς, περιστρέφει στη δίνη της διαφορετικούς χαρακτήρες, συμπεριλαμβανομένης της Έσθερ Σάμερσον, μιας από τις πιο ζωηρές και χαρακτηριστικές πρωταγωνίστριες του Ντίκενς. Από τον σερ Λέστερ Ντέντλοκ και τη λαίδη Ντέντλοκ, μέχρι τον επιθεωρητή Μπάκετ και τον νεαρό Τζο και τα όσα συμβαίνουν στον «Ζοφερό Οίκο», ο Ντίκενς προχωρά, για άλλα μια φορά, στην καταδίκη της διαφθοράς, που μαστίζει την αγγλική κοινωνία, εμπλέκοντας μια ιστορία αγάπης και ένα μυστήριο δολοφονίας.

Χριστουγεννιάτικη Ιστορία (1843)

Ο φιλάργυρος και δύστροπος Εμπενίζερ Σκρουτζ έχει μια και μόνο πηγή ευτυχίας: τα χρήματα. Ένα βράδυ, παραμονή των Χριστουγέννων, εμφανίζονται μπροστά του τρία πνεύματα, που θα τον φέρουν αντιμέτωπο με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του, οδηγώντας τον στο αληθινό νόημα των Χριστουγέννων.

Η Μικρή Ντόριτ (1857)

Η Έιμι Ντόριτ ζει μαζί με τον πατέρα της στη φυλακή των οφειλετών εξαιτίας των χρεών και μοναδική της έγνοια είναι η φροντίδα εκείνου και των αδελφών της. Όταν συναντά τον Άρθουρ Κλέναμ, τον ερωτεύεται χωρίς να γνωρίζει ότι οι οικογένειές τους συνδέονται με ένα μυστικό, το οποίο παραμένει καλά κρυμμένο για πολλά χρόνια.

Όλιβερ Τουίστ (1838)

Μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο Όλιβερ Τουίστ μεγαλώνει σε ίδρυμα, γνωρίζοντας μόνο τη σκληρότητα και την κακία της ζωής. Στο Λονδίνο θα αναζητήσει μια καλύτερη τύχη, αλλά θα πέσει στα δίχτυα μιας συμμορίας κακοποιών, που δύσκολα θα τον αφήσουν να ξεφύγει. Ωστόσο, στη ζωή του θα εμφανιστούν άνθρωποι που θα τον αγαπήσουν και θα τον βοηθήσουν να ανακαλύψει την πραγματική του καταγωγή.