Σφαγή στην Πλατεία Τιεν-αν-μεν: 35 χρόνια από τη φοιτητική εξέγερση που βάφτηκε με αίμα

Ήταν Ιούνιος του 1989, όταν σημειώθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας η μεγαλύτερη σφαγή που έλαβε ποτέ χώρα, όταν ο κινέζικος στρατός έπνιξε στο αίμα την πολυήμερη διαμαρτυρία φοιτητών στην πλατεία Τιεν-αν-μεν.

Όλα ξεκίνησαν με αφορμή τις δειλές μεταρρυθμίσεις του Μάο Τσετούνγκ στον οικονομικό τομέα, με τους διαδόχους του να συνεχίζουν το έργο του, καταλήγοντας από την κολεκτιβοποίηση στην οικονομική φιλελευθεροποίηση, που έφερε αναπόφευκτα την έκρηξη του πληθωρισμού, που καθιστούσε απαγορευτικά ακόμα και τα τρόφιμα.

Πέρα από την εμφάνιση ανέργων και την άκρατη δράση των μαυραγοριτών, η Κίνα αντιμετώπιζε ακόμη ένα μέτωπο, αυτή τη φορά στον πολιτικό τομέα, καθώς οι παραχωρήσεις πολιτικών ελευθεριών ήταν μηδαμινές, με όλες τις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά το 1986 σε 15 κινεζικές πόλεις να καταπνίγονται με βίαιο τρόπο.

adelfia_2

Η πολιτική κρίση, που ήταν κάτι παραπάνω από ορατή στους κόλπους του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, είχε σαν αποτέλεσμα, το 1987, τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του Γενικού Γραμματέα Χου Γιομπάνγκ, που ήταν βασικός υπέρμαχος της εντατικοποίησης των μεταρρυθμίσεων, με τον θάνατό του να πυροδοτεί σειρά διαδηλώσεων κατά της διαφθοράς και υπέρ των πολιτικών ελευθεριών.

Ανήμερα της κηδείας του, στις 22 Απριλίου, η πλατεία Τιεν Αν Μεν, που βρίσκεται δίπλα στην «Απαγορευμένη Πόλη» και αποτελεί το συμβολικό κέντρο της χώρας, τέθηκε στο επίκεντρο των εκδηλώσεων, με δεκάδες χιλιάδες ασυμβίβαστους νέους, κατά βάση φοιτητές, αλλά και συσπειρωμένα ανεξάρτητα συνδικάτα και ακαδημαϊκούς να διεκδικούν δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και μεγαλύτερη φιλελευθεροποίηση.

Τα κρατικά ΜΜΕ, παρά τις συστάσεις της πολιτικής ηγεσίας, κράτησαν σχεδόν φιλική στάση, καλύπτοντας λεπτομερώς τις κινητοποιήσεις, την ώρα που η κυβέρνηση ήλπιζε ότι οι προειδοποιήσεις της θα μπορούσαν να κατευνάσουν τις αντιδράσεις.

adelfia_2

Ωστόσο, η νεολαία, καταφέρνοντας - όπως συμβαίνει διαχρονικά - να παλέψει για κοινωνικές και δημοκρατικές κατακτήσεις ενάντια στο αυταρχικό καθεστώς της χώρας, έστησε ένα αρραγές μέτωπο διαδηλώσεων που μεγάλωνε συνεχώς, ξεπερνώντας, σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, το ένα εκατομμύριο, με τις διαμαρτυρίες να επεκτείνονται φυσικά και σε άλλες μεγάλες πόλεις, όπως η Σαγκάη και η Νανγίνγκ.

Βλέποντας την πρωτόγνωρη τροπή που είχαν πάρει τα γεγονότα, το Κομμουνιστικό Κόμμα κήρυξε στις 20 Μαΐου στρατιωτικό νόμο, που δεν κατάφερε, ωστόσο, να πτοήσει τους εξεγερμένους που συνέχισαν τις διαδηλώσεις, που χαρακτηρίστηκαν από την πολιτική ηγεσία ως «αντεπαναστατική αναταραχή».

adelfia_2

Έτσι, το απόγευμα της 3ης Ιουνίου τεθωρακισμένα και βαριά οπλισμένες μονάδες του στρατού βγήκαν στους δρόμους, ενώ οι φοιτητές πιασμένοι σε αλυσίδες τραγουδούσαν τον ύμνο της «Τρίτης Διεθνούς» μπροστά από φλεγόμενα λεωφορεία και λοιπά οδοφράγματα.

Οι σκηνές φρικιαστικές καθώς πεζοπόρα τμήματα του στρατού και άρματα μάχης διέλυσαν βίαια το συγκεντρωμένο πλήθος, οδηγώντας σε χιλιάδες συλλήψεις και εκατοντάδες θύματα.

Σύμφωνα με τις επίσημες αρχές, ο αριθμός των νεκρών, που επί της ουσίας παραμένει απροσδιόριστος, ήταν 241 νεκροί, ενώ άλλες διεθνείς πηγές κάνουν λόγο για πολύ περισσότερα θύματα, με την αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων που αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για τον αγώνα εκδημοκρατισμού της κινεζικής κοινωνίας να μένει στην ιστορία ως «Σφαγή της Πλατείας Τιεν-αν-μεν».