Πόλεμος του Βιετνάμ: Η μεγαλύτερη ψυχροπολεμική ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ανατολής

• Παναγιώτα Απέργη - 30 Απριλίου 2023

Ο πόλεμος της Ινδοκίνας, ένας από τους πιο βρόμικους πολέμους, υπήρξε μια από τις πιο θανατηφόρες πολεμικές συγκρούσεις που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους και από τις δύο πλευρές. Οι περισσότεροι από τους μισούς νεκρούς ήταν Βιετναμέζοι άμαχοι, ενώ μέχρι σήμερα 2.000 Αμερικανοί και 300.000 Βιετναμέζοι εξακολουθούν να αγνοούνται.

Τα χημικά όπλα που χρησιμοποιήθηκαν ξεπερνούσαν κατά έξι φορές σε ισχύ τις πυρηνικές βόμβες που ρίχτηκαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, δεδομένου ότι στην τριετία 1965-1967 η αμερικανική αεροπορία έριξε περισσότερες βόμβες από όσες είχε χρησιμοποιήσει η ίδια κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πόλεμου.

Άλλωστε, το Λάος παραμένει μέχρι σήμερα η πλέον βομβαρδισμένη χώρα της παγκόσμιας ιστορίας, με περισσότερο από έναν τόνο εκρηκτικών να αντιστοιχεί ανά πολίτη της χώρας.

Λόγω της έντασης και της διάρκειας του πολέμου, τα οικονομικά ποσά που δαπανήθηκαν ήταν πρωτοφανή για την εποχή. Οι επίσημες καταγραφές των ΗΠΑ αναφέρουν ότι τα έξοδα, μετά το τέλος του πολέμου, άγγιξαν τα 900 δισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας κατά πολύ αυτά του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Επί της ουσίας, οι ένοπλες συρράξεις ξεκίνησαν σαν πόλεμος ανάμεσα στο Βόρειο και το Νότιο Βιετνάμ, αλλά πολύ σύντομα οι ΗΠΑ, που δεν μπορούσαν να δεχθούν την εξάπλωση του κομουνισμού σε μια ακόμη χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας, ανέλαβαν τη προστασία του νοτίου τμήματος της χώρας.

Σύντομα, αυτή η κίνηση των ΗΠΑ οδήγησε την Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση να εμπλακούν στον πόλεμο, έχοντας στο πλάι τους την Κούβα, τη Βόρεια Κορέα, τη Τσεχοσλοβακία και τη Βουλγαρία, ενώ στο αντίπαλο στρατόπεδο βρίσκονταν οι ΗΠΑ, η Νότια Κορέα, η Αυστραλία, η Ταΐλάνδη, η Νέα Ζηλανδία, οι Φιλιππίνες, η Ταϊβάν, ο Καναδάς, η Γερμανία, η Αγγλία, το Ιράν και η Ισπανία.

Στην αρχή, η πλειονότητα των Αμερικανών ήταν υπέρ του πολέμου, αφού ο στόχος του ήταν «η υπεράσπιση της δημοκρατίας από τον κομμουνισμό», αλλά η πραγματικότητα αποδείχτηκε στη συνέχεια πολύ διαφορετική.

Όταν οι σοροί των Αμερικανών στρατιωτών άρχιζαν να πληθαίνουν, τότε άρχισε να διογκώνεται και να εξαπλώνεται ένα κίνημα διαμαρτυρίας για τερματισμό του πολέμου, που οδήγησε στην αύξηση του αντιαµερικανισµού παγκοσμίως.

Η άμεση στρατιωτική εμπλοκή της Αμερικής έληξε στις 15 Αυγούστου του 1973, αφήνοντας βαθιά τραύματα στη χώρα, με την πιο ισχυρή στρατιωτική δύναμη στην ανθρώπινη ιστορία να ταπεινώνεται από την αποφασιστικότητα του Βόρειου Βιετνάμ που πολεμούσε για την εθνική ενοποίησή του.

Με τη συσσώρευση των θυσιών της και χωρίς ορατή προοπτική μιας νικηφόρας έκβασης στον πόλεμο, η αμερικανική κοινωνία κατέληξε σωστά στο συμπέρασμα ότι δεν διακυβεύονταν σημαντικά αμερικανικά εθνικά συμφέροντα ικανά να δικαιολογήσουν τις απώλειές της, με τον πόλεμο στο Βιετνάμ να πλήττει ανεπανόρθωτα την εθνική συνείδηση των Αμερικανών.

Οι εχθροπραξίες μεταξύ Βόρειου και Νότιου Βιετνάμ συνεχίστηκαν μέχρι τις 30 Απριλίου 1975, όταν οι δυνάμεις του βορρά τερμάτισαν τον πόλεμο, καταλαμβάνοντας την πρωτεύουσα του Νότιου Βιετνάμ, με τη χώρα, τελικά, να ενοποιείται ως Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Βιετνάμ.

Αν υπάρχει κάποιο ιστορικό, πολεμικό γεγονός που απασχόλησε περισσότερο τον αμερικανικό κινηματογράφο, αυτό είναι χωρίς αμφιβολία ο πόλεμος του Βιετνάμ, αφού επηρέασε καταλυτικά τον τρόπο σκέψης της αμερικανικής κοινωνίας, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά το τέλος του.

Το newstrip.gr σας προτείνει μερικές ταινίες, που επικεντρώνονται στις πολεμικές επιχειρήσεις στο Βιετνάμ, στην έκβασή του και τις ψυχολογικές και κοινωνικές προεκτάσεις που είχε.

Coming Home (1978)

Μια ακτιβίστρια νοσοκόμα, ακροβατεί ανάμεσα στον αξιωματικό άντρα της, που υπηρετεί στο Βιετνάμ, και τον έρωτα που νιώθει για έναν ανάπηρο πεζοναύτη που μόλις επέστρεψε από τη μάχη. Η ταινία κέρδισε 3 Όσκαρ, Α΄ Ανδρικού Ρόλου για τον Γιον Βόιτ, Α΄ Γυναικείου Ρόλου για την Τζέιν Φόντα και Καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου.

The Abandoned Field: Free Fire Zone (1979)

Ο πόλεμος του Βιετνάμ σε μία από τις λίγες περιπτώσεις ταινιών από την πλευρά των Βιετναμέζων. Η ταινία επικεντρώνεται στις προσπάθειες μιας οικογένειας να επιβιώσει στους φημισμένους βάλτους του Δέλτα του Μεκόνγκ από τις επιθέσεις των Αμερικανών.

Apocalypse Now (1979)

Ένας αξιωματικός του αμερικανικού στρατού που υπηρετεί στο Βιετνάμ αναλαμβάνει να δολοφονήσει έναν αποστάτη συνταγματάρχη των ειδικών δυνάμεων που θεωρεί τον εαυτό του θεό. Η ταινία παρουσιάζει την παράνοια, την παράδοση και την απάθεια των εμπλεκόμενων σε έναν πόλεμο που, αν και χαμένος, δεν έλεγε να τελειώσει.

Platoon (1986)

Ο Κρις Τέιλορ, νεοσύλλεκτος στο Βιετνάμ, βρίσκεται σε μια μάχη θέλησης μεταξύ δύο λοχιών, ο ένας καλός και ο άλλος κακός. Μια οξυδερκής εξέταση της βιαιότητας του πολέμου και της δυαδικότητας του ανθρώπου στη σύγκρουση.

Full Metal Jacket (1987)

Πρόκειται για την ιστορία και τις εμπειρίες δύο πεζοναυτών από την εκπαίδευσή τους μέχρι και την επιθετική επιχείρηση Τετ, κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται στη σφαίρα αυτού του τύπου, η οποία χρησιμοποιήθηκε ευρέως από τους στρατιώτες που πήραν μέρος στις επιχειρήσεις του Βιετνάμ.

Good Morning Vietnam (1987)

Ένας ανορθόδοξος, ασεβής αλλά εξαιρετικά δημοφιλής στα στρατεύματα DJ αρχίζει να ταρακουνάει τα πράγματα, όταν του ανατίθεται ο ραδιοφωνικός σταθμός των Ενόπλων Υπηρεσιών των ΗΠΑ στο Βιετνάμ.

Casualties of War (1989)

Ένας στρατιώτης βρίσκεται σε συνειδησιακό δίλημμα αν πρέπει ή όχι να καταγγείλει τον ομαδικό βιασμό και τη δολοφονία μιας Βιετναμέζας από τη διμοιρία του. Η ομολογία τελικά της κτηνώδους πράξης, του δημιουργεί αφάνταστα προβλήματα.

Born on the Fourth of July (1989)

Πρόκειται για την αληθινή ιστορία του βετεράνου του Βιετνάμ, Pον Kόβιτς, ο οποίος όταν επέστρεψε με φρικτές αναμνήσεις και μερική αναπηρία από τον πόλεμο, αγωνίστηκε να ξαναχτίσει από το μηδέν μια καινούργια ζωή και επιδόθηκε σε μια επίπονη σταυροφορία ενάντια στην κυβερνητική πολιτική και τη συμπεριφορά των συμπατριωτών του απέναντι στους βετεράνους.